İnsanın medeniyet yolculuğundaki en önemli adım dil olmalı
Büyük gruplar halinde organize olabilmemize imkan sağlaması sayesinde, diğer türlerin hayal dahi edemeyeceği karmaşıklıktaki görevleri başarabilmemize olanak tanımış.
Bilgiyi biriktirmiş, saklamış ve paylaşmış atalarımız, dil sayesinde. Yani aslen bilim, kültür ve medeniyet dil üzerine inşa edilmiş.
Dil ile bağlantılı çözemediğimiz bir sorun var diğer taraftan.
Çok fazla farklı dil var dünya üzerinde. Yedi binin biraz üzerinde olduğu söyleniyor.
'Sorun bu mu ?' diye düşünmek, 'Aksine bu çeşitlilik büyük bir zenginlik !' demek mümkün ilk planda.
Bilim yapılan bir dilin konuşulduğu bir ülkede doğmamış isen, bilgiye ve bilime ulaşmak açısından baştan dezavantajlısın.
Global düzeyde iletişimi ve uluslararası ticareti de zorlaştıran bir faktör çok dillilik. Özellikle ana dili egemen dilllerden biri olmayanlar için.
Asıl olumsuz tarafı ise, bu çok dilliliğin mevcut dünya düzeninde avantajlı olan ülkelerin avantajını artıracak şekilde çalışıyor olması.
Bilimi anladığın dilde yapamıyorsun. Birikmiş bilgi ve bilim literatürüne anladığın dilde ulaşamıyorsun. Ticareti konuştuğun dilde yapamıyorsun.
Ana dili bilim ve ticaret yapılan bir dil olmayan bir coğrafyada doğmuş isen oyuna 1-0 yenik başlıyorsun.
Gelişmekte olan ülke insanları için fırsat eşitsizliğini artıran bir faktör çok dillilik. Özelde, dünya düzeninde hakim/egemen dillerin varlığı.
Sisteme entegre olmak için en azından bir hakim dil öğrenmek zorunda kalıyor bu ülke insanları.
Bu arada yabancı dil bilenlere karşı öğrenilmiş bir hayranlık var, toplumun belli bir bölümünde.
Bana göre, insan beyninin, işlemci ve depolama kapasitesinin gereksiz kullanımı ve israfı anlamı taşıyor ana dil dışındaki diller.
Öğrenme verimliliğini düşürüyor yabancı dilde öğrenmeye zorunlu kalmak bir taraftan da.
Dil öğrenimi ve çeviri işlemleri için inanılmaz bir zaman ve kaynak israfı söz konusu.
Umudumuz yapay zekada. Ara sıra simultane çeviri yapan yapay zeka videolarına rastlıyoruz sosyal medyada.
Diğer yandan google translate benzeri yapay zeka uygulamalarının çıkardığı işler de ortada. Yapay zeka, yapay zeka diyoruz; daha çeviri işini bile doğru düzgün yapabilen bir şey yok ortada ?
Yapay zeka beceremezse, dünya üzerinde tek dil opsiyonunu bir daha denemek gerek belki de. Esperanto ile daha önce denenmiş olan.