İnsanların karar alırken kullandıkları kısayollardan biri olan “Affect Heuristic”, irrasyonel karar ve yargıların önemli sebeplerinden birisi.

Psikolog Paul Slovic tarafından ortaya atılan bu kavram kısaca, varılan duygusal sonuçların (hoşlanma-hoşlanmama) argümanlara üstün olduğu şeklindedir.

İkna edici bulduğunuz argümanlar siyasal tercihiniz tarafından belirlenir. Diğer uluslara/dış güçlere karşı şahin birisi iseniz, diğerlerini zayıf kendi ülkenizi güçlü görme eğilimindesinizdir.

Güvercin bir siyasi görüşünüz varsa, diğerlerini görece güçlü görme eğiliminde olursunuz.

Vücuttaki dövmeler, vejeteryanlık, hayvan hakları, GDO, küresel ısınma, motorsiklet, nükleer enerji vb konulardaki genel anlamdaki duygusal tutumunuz; bunların faydaları ve zararları ile ilgili inandıklarınızı belirler. Örneğin vücuttaki dövmelerden hoşlanan biriyseniz; bununla ilgili risklerin düşük, getirilerin ise yüksek olduğuna inanırsınız.

Vardığınız duygusal sonucun (hoşlanma-hoşlanmama) belirleyiciliği, beyninizi karşı görüşlere kapayacağınız, ilgili konudaki tüm bilgi ve karşıt argümanları reddedeceğiniz anlamı taşımaz.

Risklerin düşük olduğuna inandığınız bir konuda, risklerin yüksekliğine ilişkin karşıt kanıt ve bilgiler sunulduğunda, risk algınızı yükseltmeniz sözkonusu olmaktadır. İlginç olan, risk algınızdaki bu yükselme, konu ile ilgili getiri algınızın yükselmesini tetiklemektedir.

Paul Slovic’in konu hakkındaki makalesine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

http://bear.warrington.ufl.edu/brenner/mar7588/Papers/slovic-affect-heuristic-2002.pdf

Kişilerin hoşlandığı/hoşlanmadığı konulardaki inanç ve yargılarını, ortaya konulacak argümanlarla değiştirmenin ne kadar zor olduğuna ilişkin bilimsel bir çalışma.

Projenizi/fikrinizi sevdirmek; SWOT analizi, finansal projeksiyon, risk analizi raporlarından daha önemli başka bir ifadeyle...

Yurdaer Etike